Τα τελευταία χρόνια όλο και πιο συχνά τίθεται το ερώτημα
σχετικά με την σύγκριση βιολογικών
τροφίμων και συμβατικών. Είναι γεγονός ότι η ρετρό ιδέα της διατροφικής
επιστροφής σε ζαρζαβατικά δίχως φυτοφάρμακα και κρέατος απαλλαγμένου από
αντιβιοτικά, είναι εκτός από κομμάτι του life style και μια επιτακτική ανάγκη. Είναι
όμως τα πράγματα έτσι, αποτελεί εφικτό στόχο στις μέρες μας μια διατροφή
βασισμένη σε «καθαρά» τρόφιμα? Μήπως απλά ταξιδεύουμε την διατροφική μας ρέμβη
σε ουτοπικά μονοπάτια?
Αρχικά πρέπει να ορίσουμε
τι είναι βιολογικό ή οργανικό προϊόν. Σύμφωνα
με την Γενική Διεύθυνση Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής
Επιτροπής, η βιολογική γεωργία είναι: Ένα αγροτικό
σύστημα διαχείρισης, το οποίο παρέχει στον καταναλωτή φρέσκα, γευστικά,
αυθεντικά τρόφιμα, ενώ ταυτόχρονα σέβεται την ισορροπία των οικοσυστημάτων. Οι
πρακτικές της βιολογικής γεωργίας σχεδιάστηκαν με σκοπό την εξασφάλιση
της ελάχιστης ανθρώπινης παρέμβασης και των επιπτώσεων της στο περιβάλλον,
διασφαλίζοντας παράλληλα ότι αυτό το σύστημα λειτουργεί όσο πιο φυσικά γίνεται.
Η Βιολογική Καλλιέργεια
απορρίπτει τη χρήση συνθετικών χημικών ουσιών, όπως τα συνθετικά ζιζανιοκτόνα,
λιπάσματα, φυτοφάρμακα και γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς (Γ.Τ.Ο.). Σε
μερικές χώρες, κυρίως στην Ευρώπη ανάμεσα τους και στην Ελλάδα, η βιολογική
καλλιέργεια ορίζεται και από το νόμο, ώστε η εμπορική χρήση του όρου
«Βιολογικό» να υπόκειται σε έλεγχο από την κυβέρνηση και το κράτος. Ένα είδος «διαπίστευσης» προσφέρεται στους αγρότες
έναντι αμοιβής, καθιστώντας παράνομη την πώληση προϊόντων με τον τίτλο
«Βιολογικό» χωρίς αυτή τη διαπίστευση. Συνεπώς κάθε φορά που βλέπεται τυπωμένο
επάνω σε συσκευασμένο τρόφιμο τον όρο «Βιολογικό», να γνωρίζεται ότι το συγκεκριμένο
προϊόν έχει ελεγχθεί και εγκριθεί από
συγκεκριμένο φορέα ώστε να αποκαλείτε Βιολογικό. Μέχρι εδώ νομίζω ότι τα
πράγματα είναι αρκετά ξεκάθαρα μέχρι να παρεισφρήσει το γνωστό ζιζάνιο της
καχυποψίας. Μοιραία ερωτήματα και δηλώσεις
όπως ‘σιγά μην είναι βιολογικά΄, ‘και τα φυτοφάρμακα από το διπλανό
χωράφι που πάνε ?’ ξεπηδούν άλλοτε δικαιολογημένα, άλλοτε ως παρακλάδι μιας
ακατάσχετης συνομωσιολογίας που μας διακατέχει.
Κάνοντας ένα μεγάλο αλλά όχι
μετέωρο άλμα λογικής, ανατρέχουμε απευθείας στον αιώνιο πάροχο λύσεων, την
επιστήμη. Τα πράγματα τότε γίνονται αρκετά πιο απλά από όσο μπορεί να
φαίνονται. Σε μια μεγάλη μετανάλυση του 2012 που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Annals
of Internal Medicine και έγινε ανασκόπηση 17
μελετών από το 1966 μέχρι το 2009 προέκυψε ότι η κατανάλωση βιολογικών τροφίμων μπορεί να
μειώσει την έκθεση σε υπολείμματα φυτοφαρμάκων και βακτήρια ανθεκτικά στα
αντιβιοτικά. Ωστόσο οι μελετητές
συμπληρώνουν πώς η δημοσιευμένη βιβλιογραφία στερείται ισχυρών στοιχείων ότι τα
βιολογικά τρόφιμα είναι σημαντικά πιο θρεπτικά από τα συμβατικά τρόφιμα. Με
απλά λόγια είναι δεδομένο ότι τα προϊόντα βιολογικής καλλιέργειας μας εκθέτουν
σημαντικά λιγότερο σε φυτοφάρμακα και αντιβιοτικά με ασαφή ακόμα τα δεδομένα σχετικά
με την θρεπτική αξία συγκριτικά με τα συμβατικά τρόφιμα. Συνεπώς στο ερώτημα αν
αποτελεί επιτακτική ανάγκη η χρήση βιολογικών τροφίμων η απάντηση είναι πολύ
απλή : Αν για εσάς η παραπάνω έκθεση σε φυτοφάρμακα και αντιβιοτικά δεν
αποτελεί σοβαρό κίνδυνο η απάντηση είναι
αρνητική. Εμένα επιτρέψτε μου μέχρι να δοθεί στο μέλλον μια πιο ξεκάθαρη
απάντηση να πληρώνω μερικά χρήματα παραπάνω για λίγο πιο ΄καθαρά΄τρόφιμα. Άλλωστε δεν ζει κανείς μ’ αυτά που τρώει, αλλά μ’ αυτά που
χωνεύει
Βιβλιογραφία
2.
Biological Food. (n.d.) Segen's
Medical Dictionary. (2011). Retrieved October 1 2019 from https://medical-dictionary.thefreedictionary.com/Biological+Food
3.
Bibliographic details: Smith-Spangler C, Brandeau ML,
Hunter GE, Bavinger JC, Pearson M, Eschbach PJ, Sundaram V, Liu H, Schirmer P,
Stave C, Olkin I, Bravata DM. Are organic foods safer or healthier than
conventional alternatives? A systematic review. Annals of Internal
Medicine 2012; 157(5): 348-366. [PubMed]
